ΤΗΣ ΣΦΙΓΓΑΣ ΤΑ ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ

40 χρόνια 40 σχέδια απ΄ το ΧΑΡΑΛΑΜΠΟ ΚΟΙΛΙΑΡΗ

in English

-Γιατί η πόλη της Χίου κράτησε το ίδιο έμβλημα για πολλές χιλιάδες χρόνια;

-Τι ανακάλυψαν οι Χιώτες στην μορφή της Σφίγγας που τους ενέπνευσε πίστη και αφοσίωση όλα αυτά τα χρόνια ;

-Ποια είναι η σχέση της με το νησί και με τους κατοίκους του;

Θα μπορούσαμε να αραδιάσουμε πάμπολλα ερωτηματικά πάνω σ’ αυτό το μύθο. Ορισμένα μπορούν να απαντηθούν από την ίδια την ιστορία της Χίου. Όμως κάποια θα μείνουν αναπάντητα. Είναι αυτά που αφορούν την μυστικιστική και απόκρυφη σχέση του αρχαίου κατοίκου της Χίου με την μυστηριώδη αλλά και θεϊκή υπόσταση της Σφίγγας.

Η Σφίγγα, η λάμια, η νεράιδα, το στοιχειό, η μάγισσα, η θεά, η αγία, η προστάτιδα, το πνεύμα του καλού, ιστορείται και καταγράφεται σε αυτή τη σειρά των 40 σχεδίων, απ΄το χέρι του Χαράλαμπου Κοιλιάρη.

Είναι μια ανάλαφρη εικαστική πρόταση - απάντηση σε μερικά από τα ερωτήματα που μπαίνουν σε όποιον μάθει πως οι Χιώτες δεν άλλαξαν το έμβλημά τους για πολλούς αιώνες. Είναι μια προσπάθεια να δούμε σήμερα τη Σφίγγα όχι μόνο σαν ανάγλυφο ή ολόγλυφο καλλιτέχνημα, αλλά ζωντανή να υπάρχει, να κινείται, να αισθάνεται και να συμμετέχει στη ζωή του νησιού. Έτσι όπως την είχαν στο νου τους οι απλοϊκοί Χιώτες. Έτσι απλά όπως έχουν και σήμερα τον Άγιο Νικόλα, τον Άγιο Ισίδωρο, την Αγία Μαρκέλλα, και την Παναγιά .

Σε κάθε δύσκολη στιγμή φόβου, πόνου, πολέμου, θεομηνίας ή καταστροφής , το πρώτο πράγμα που θα ακούσεις από το στόμα του λαού είναι <<Βοήθα μας Χριστέ μου>>. Και όλοι φοράμε ένα φυλαχτό ή ένα μικρό σταυρό για να μας φυλάει. Η Σφίγγα χαραγμένη πάνω σε όλα αρχαία νομίσματα βρισκόταν σαν φυλαχτό πάνω σε κάθε Χιώτη για να τον προστατεύει, να του δίνει ευημερία , ευτυχία, γαλήνιες θάλασσες και καλό κρασί.

Αντλώντας στοιχεία λοιπόν από τους προστάτες αγίους σε στεριά και θάλασσα δημιουργήθηκε αυτή η σειρά σχεδίων μέσα από τα οποία φαίνεται η Σφίγγα να ζει την καθημερινή ζωή γεμάτη συναίσθημα, να αγωνίζεται, να πολεμά, να υπερασπίζεται, να σταυρώνεται, να μαρτυρά και να αγιάζει.

Κάπως έτσι ο κάθε λαός θέλει τους προστάτες του. Ίσως έτσι ήθελε και την Σφίγγα τα παλιά χρόνια ο λαός της Χίου.

Με ποιητική άδεια λοιπόν η αέρινη μορφή της μέσα σ’ αυτά τα σχέδια πότε φαίνεται να λικνίζεται σαν όμορφη γυναίκα, πότε να χαϊδεύεται σαν ναζιάρικο αιλουροειδές και πότε με φτερά αγγέλων και πουλιών να σχίζει τους αιθέρες <<Αγρύπνως την Χίον φυλάττουσα τε και θάλατταν περιπολούσα >>.

Ο Ζωγράφος